-
1 norma
norma [nɔrma] fnormy etyczne/moralne ethische/moralische Normennormy zwyczajowe Umgangsformen fPl\norma prawna Rechtsnorm f\norma językowa Sprachnorm fponiżej/powyżej normy unter/über der Norm4) wracać do normy zum Normalzustand zurückkehren, wieder normal werden -
2 norma
norma prawna Rechtsnorm f -
3 norm|a
f 1. (zasada) (społeczna, polityczna, ekologiczna, kulturowa) norm; (moralna, etyczna, językowa) standard zw. pl- normy zwyczajowe a. społeczne social norms- (znacznie) odbiegający od normy (very) different from the norm- stosować się do ustalonych norm to comply with commonly accepted norms a. standards- to stało się normą it has become the norm- to jest niezgodne z tym, co uznajemy za normę it is deviation from what we consider the norm2. (wzór) (technologiczna, produkcyjna, przemysłowa) standard, the norm- być powyżej/poniżej normy to be below/above a standard- ustalać normy to establish a. set standards- wprowadzono jednolite normy druku uniform printing standards have been introduced- norma pracy workload- norma prawna Prawo legal norm- norma techniczna Techn. technical standard■ wrócić/powracać do normy to be/be getting back to normalThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > norm|a
-
4 zwyczajowy
adj* * *a.customary; prawo zwyczajowe ( niepisana norma prawna) custom; ( ogół niepisanych norm prawnych) custom law.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zwyczajowy
-
5 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
6 Rechtsnorm
Rechtsnorm f norma prawna -
7 prawo
prawo [pravɔ], nt1.zgodnie z prawem rechtmäßig\prawo administracyjne/międzynarodowe/cywilne/karne/rolne Verwaltungs-/Außen-/Zivil-/Straf-/Agrarrecht ntmieć \prawo do czegoś das Recht zu etw haben\prawo autorskie Urheberrecht ntprawa człowieka Menschenrechte ntPl\prawo łaski Begnadigungsrecht ntprawa obywatelskie Bürgerrechte ntPl\prawo probiercze Eichrecht nt\prawo wyborcze pol Wahlrecht nt\prawo poboru fin Steuererhebungsrecht ntdochodzić swoich praw seine Rechte geltend machenmieć \prawo coś zrobić das Recht haben, etw zu tunnie masz prawa tak mówić! du hast kein Recht so zu reden!jakim prawem? mit welchem Recht?\prawo Ohma fiz Ohmsches Gesetz nt2. [pravɔ] advw \prawo ( w prawą stronę) nach rechtsna \prawo ( w prawą stronę) nach rechts; ( po prawej stronie) rechtsna \prawo i [na] lewo rechts und links -
8 prawny
moc prawna Rechtskraft fosoba prawna juristische Person fosobowość prawna Rechtspersönlichkeit fradca \prawny Rechtsberater(in) m(f)środek \prawny Rechtsmittel ntzdolność prawna Rechtsfähigkeit fzdolność do czynności \prawnych Geschäftsfähigkeit f -
9 prawn|y
adj. 1. (dotyczący prawa) [akt] legislative; [norma, porada, sankcja, formalności, kodeks] legal; (legalny) [właściciel] lawful książk., rightful książk.; legal- czynności a. działania prawne legal proceedings- osoba prawna a legal entity- kruczek prawny a (legal) loophole2. (zajmujący się prawem) [biuro, kancelaria, wydział] law attr., legal- nauki prawne (prawoznawstwo) jurisprudenceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prawn|y
См. также в других словарях:
norma — ż IV, CMs. normamie; lm D. norm 1. «ustalona, ogólnie przyjęta zasada; reguła, przepis, wzór; w etyce: zasada postępowania, dyrektywa wyznaczająca obowiązek określonego zachowania się w danej sytuacji przez odwołanie się do odpowiednich ocen i… … Słownik języka polskiego
sankcja — ż I, DCMs. sankcjacji; lm D. sankcjacji (sankcjacyj) 1. praw. «konsekwencje prawne (np. kara pozbawienia wolności, odszkodowanie), jakie powinny być zastosowane przez organy państwowe wobec osób, których zachowanie nie było zgodne z obowiązującą… … Słownik języka polskiego
ПЕТРАЖИЦКИЙ — Лев Иосифович [13(25).4,1867, Кол лонтаево Витебской губ., 15.5.1931, Варшава], социолог и правовед, основатель психологич. школы права. По национальности поляк. В 1898 1918 руководил кафедрой энциклопедии и истории философии права в… … Философская энциклопедия
fakt — m IV, D. u, Ms. faktkcie; lm M. y «to, co zaszło lub zachodzi w rzeczywistości; zdarzenie, zjawisko; określony stan rzeczy» Fakt historyczny, naukowy, społeczny. Dziwny, niezwykły fakt. Coś jest faktem dokonanym. Coś stało się faktem. Trzymać się … Słownik języka polskiego
prawo — I n III, Ms. prawowie; lm D. praw 1. zwykle blm «ogół przepisów, norm prawnych regulujących stosunki między ludźmi danej społeczności, określających zasady ich postępowania lub zawierających zakazy, których naruszenie zagrożone jest karą;… … Słownik języka polskiego
stosunek — m III, D. stosuneknku, N. stosuneknkiem; lm M. stosuneknki 1. «zależność, związek między różnymi rzeczami, osobami, pojęciami itp., zestawionymi ze sobą; relacja, proporcja» Stosunek ilościowy. Stosunek równości. Stosunek pokrewieństwa,… … Słownik języka polskiego
urzędowy — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, urzędowywi {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mający związek z urzędem, dotyczący pracy urzędu, wydany przez urząd, nadany z urzędu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pismo urzędowe. Dokument… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prawny — prawnyni 1. «dotyczący prawa, stanowiący prawo, obowiązujący według prawa, określony prawem, zgodny z prawem; legalny» Akt, nakaz, kodeks prawny. Norma, sankcja prawna. Opieka, porada, umowa prawna. Prawny właściciel nieruchomości. ∆ Czynność… … Słownik języka polskiego
legalizować — ndk IV, legalizowaćzuję, legalizowaćzujesz, legalizowaćzuj, legalizowaćował, legalizowaćowany «nadawać moc prawną, zatwierdzać; uznawać za ważne, zgodne z prawem, z jakąś normą; uwierzytelniać, uprawomocniać» Legalizować uchwałę, dekret. ‹z łac.› … Słownik języka polskiego
legalizować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, legalizowaćzuję, legalizowaćzuje, legalizowaćany {{/stl 8}}– zalegalizować {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Ia {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} nadawać określony status prawny, moc prawną;… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
obowiązywać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. 3. os ndk Ib, obowiązywaćzuje, obowiązywaćywał {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być czyimś obowiązkiem, normą, zasadą, której musi się lub trzeba przestrzegać : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień